Ik schrijf een reactie op een blog van Jos Douma. Hij reageert op een boek van Brian mcLaren. Ik zelf heb het boek overigens niet gelezen, maar het blog spreekt me aan. Hieronder een quote uit het boek van Mc Laren. The great spiritual migration.
Wat ik geloof dat kan en moet gebeuren is dat tienduizenden kerkgemeenschappen wat ik noem ‘scholen’ of ‘studios’ van liefde zullen worden. Dat is de toekomst waar ik naar verlang en waaraan ik gepassioneerd ben toegewijd. Ik ben niet geïnteresseerd in de denominatie, de muzikale stijl of de liturgische smaak van kerkgemeenschappen. Het maakt me niet uit of ze wekelijk in een kathedraal, maandelijks in een bar, jaarlijks in een retraitecentrum of dagelijks online samenkomen. Het maakt me niet uit of ze groot of klein zijn, formeel of alledaags, hip of niet-hip. Het maakt me niet uit of de stijl van de eredienst traditioneel of eigentijds of wat dan ook maar is. Wat mij uitmaakt is dit: of ze de mensen leren een leven van liefde te leiden, vanuit het hart, voor God, voor alle mensen (geen uitzonderingen), en voor heel de schepping.
Vanuit , zoals Jos het noemt, de profetische stem van Brian een reactie van mijn kant. Gewoon omdat ik heet een goed onderwerp vindt die sprekend is voor de tijd van vandaag. Althans ik herken me in het onderwerp. de gedachte er bij voor mij is: is de gevestigde kerk inde huidige nederlandse of westerse maatschappij nog wel werkelijk kerk? Zo niet, wat is dan kerk? Waar zoeken we naar? Wat is echt en wat niet en hoe dit dan te ontdekken?
Ik geloof dat de kerk nog altijd actueel is. Dat kerkzijn een belangrijk onderdeel is vaan christen zijn. Als de kerk migrerend is, zoals Brian dat noemt waarheen migreert ze dan? Is wat eer in de eeuwen hiervoor gebeurt en gezegd is dan niet waardevol meer of nooit geweest zelfs? Waarom is verandering nodig ? is dit altijd al een vraag geweest?
Zoals je ziet roept het bij mij vragen op. Niet perse vragen waarop ik geen antwoord heb voor mijzelf of vragen waarop ik in dit blog een antwoord zal geven, maar het beweegt iets in me.
De kerk in beweging is een uitgangspunt van de mannen in deze. In beweging zoals jezus in beweging was. Van plek naar plek en van persoon tot persoon. Uitnodigende om te volgen en dus in beweging te komen, maar ook om uit te stappen en te gaan en de dingen te doen die Jezus zelf ook deed. Dit in tegensstelling tot de statische kerk. De gebouwen, de samenkomsten die goed bedoeld vaak een fundament neerleggen van zeker weten dat eigen ideeën en gedachten (lees geloofsovertuigingen) de enige ware, goede zijn.
Douma schrijft:
Christelijk geloof is voor mij niet langer een statische locatie maar een prachtige spirituele reis. Daar wordt alles anders van.
Het lijkt er soms op dat we als christenen vaak vastzitten in ons eigen denken. Onze manier van kerkzijn. Een manier waarbij je je kan afvragen of deze is zoals dit bedoeld was? Of dit wel werkelijk gemeente zijn is zoals beschreven was in handelingen. Vraagt dit nu om een andere aanpak? Om verandering? En waar zou dit dan moeten plaatsvinden. Ik geloof dat we idd vaak vastlopen in onze eigen fundamentalistisch denken over hoe het allemaal moet gaan in de gemeente. Onze manieren zijn schijnbaar de juiste en de anderen, andere kerken en mensen doen het allemaal niet zo goed. De discussie gaat dan vaak over hoe bepaalde predikers niet zouden deugen of bepaalde rituelen niet of juist wel van God zouden zijn. Een manieren om dingen te doen , zelfs de manier van kleden is soms punt van discussie.
Is de kerk aan verandering toe? Kunnen we haar nog redden? Ik geloof dat dit niet de juiste uitgangspunten zijn. Ten eerste is de kerk niet door ons ingesteld en natuurlijk zien we het door onze menselijke bril, maar de vraag of de kerk nog wel levensvatbaar is is niet een te stellen vraag omdat het ingesteld is door Christus zelf is ze nog altijd levensvatbaar als geheel. Wellicht kunnen we zeggen dat bepaalde onderdelen niet zo goed of nauwelijks nog functioneren, maar we kunnen niet zeggen dat de kerk dood is. Sterker nog er zijn delen van de kerk die werkelijk leven . die onderweg zijn en uitdelen aan anderen. Veel mensen zijn nog altijd bereid om te doen wat Christus zegt en waartoe hij ons oproept. Dat betekent dat de kerk levend is een ook actief. Dus bij lange na niet dood. Dit is overigens ook niet wat Jos en Brian beweren. De vraag is of ze nog te transformeren is, te migreren naar een ander uitgangspunt, te bewegen.
Welke beweging hebben ze het dan over? Douma’s woorden vrij weergegeven:
- Een beweging uit overtuigingen naar een werkelijke manier van leven.
- De beweging van die onze zienswijze veranderd van wie God nu werkelijk is. Niet een God van geweld en regels, maar een God van liefde en bevrijding zonder Hem daarmee te kort te doen.
- De beweging van georganiseerd instituut, naar organiserende gelovigen die anderen willen liefhebben, ondersteunen, bemoedigen, uitdelen, om zo Christus te verkondigen in woord en daad.
Is het mogelijk het instituut deze draai, wending te geven of zullen we uit moeten stappen en de kerk opnieuw vorm moeten geven en invullen zoals ze is bedoeld? Is dit de vraag? Of zullen we als gelovigen zelf gewoon moeten bewegen? Is het niet zo dat we als gelovigen zelf uit zullen moeten stappen? Ik bedoel we kunnen ons conformeren aan de huidige manier of gewoon doen waartoe God ons geroepen heeft? De vraag is hoe die ruimte in te nemen als de bestaande kerk die ruimte niet geeft. Bovendien weten veel mensen niet waartoe ze geroepen zijn en ontstaat er een beeld dat roeping gericht zou moeten zijn op de huidige kerk zoals we die kennen als instituut.
‘U zult hen herkennen aan hun geloofsovertuigingen.’ ‘Dit is mijn gebod, dat jullie de juiste dogma’s geloven.’ ‘Voorwaar, voorwaar ik zeg u: ik geef u een nieuwe systematische theologie.’ – Brian Mc Laren
Geloven is niet allereerst het hebben van een set christelijke overtuigingen, geloven is allereerst het participeren in een set christelijke praktijken. -Jos Douma
Geloven is in de eerste plaats niet een set regels, je houden aan een correcte leer of principiële overtuigingen, maar het gaat om samen te bewegen en te groeien in de Liefde van Christus. Het navolgen van Hem die ons roept om te volgen en uit te stappen en te gaan naar hen die Zijn liefde en genade ook nodig hebben.
Kerkzijn betekent vanuit de liefde voor God in Zijn volheid, te doen waartoe Hij ons bedoeld heeft. Met Hem te leven in relatie. Dat betekent te weten geliefd te zijn door Hem die ons bedacht, gemaakt, leven gegeven heeft, bij ons is en weet wat we nodig hebben en ons daarin wil voorzien, maar ook dat we willen uitdelen aan anderen wat we hebben ontvangen. Dat we anderen bekent maken met de liefde van God in Christus.
Misschien zeg je dan: duh…! Dat is toch wat we bespreken in de kerk, wat we doen? De vraag is of dit zo is. Ik denk dat dit in sommige kerken zo is, maar dat de meeste kerken meer een vergaarplaats geworden is van opzichzelfstaande gelovigen. Wat ik daarmee bedoel zal ik uitleggen: veelal is de kerk een plek geworden waar we als individuele gelovigen heen gaan vooral op zondag om opgebouwd te worden en God te aanbidden. Een plek waar we enige ontmoeting hebben met anderen, waar we onderwezen worden en wat we dan meenemen door de week.
De vraag is of dit is wat Kerkzijn in wezen is. Natuurlijk is het zo dat we ontmoeting nodig hebben, opgebouwd moeten worden en onderwezen, maar de vraag is niet of dat nodig is, want dat is wel degelijk zo mijn inziens, maar of dit werkelijk kerk zijn is. Zou kerkzijn niet veel moeten zijn dat we als gelovigen in de maatschappij zouden moeten staan en Zijn liefde uitdelen in alles wat we doen en zeggen? Dat we elkaar daarin bemoedigen en ondersteunen waar dit nodig is. Dat de samenkomsten juist een plek is waar men mensen mee naar toe zou kunnen nemen, maar waar ze ook welkom zijn en waar men met elkaar dingen zou kunnen bespreken , gezien zouden kunnen worden zoals ze werkelijk zijn. Daar waar we nu in veel gevallen naar de kerk gaan voor onszelf zouden we juist vanuit de kerk moeten gaan om anderen op te zoeken, te ondersteunen , lief te hebben, mee te nemen in onze huizen, onze gedachten, en hen ontmoeten. Hen ons persoonlijk hart te tonen en daarmee een stukje van het hart van de Vader?
Het zit hem in de nuances en ik wil proberen hier wat nadruk in te leggen dat het in veel gevallen zo is dat gelovigen naar de kerk gaan voor zichzelf en hun persoonlijke ontmoeting met God. Dat klinkt prachtig en is ook wel belangrijk, maar wat zou het mooi zijn als christenen die persoonlijke ontmoeting gewoon elk moment van de dag zouden hebben. Relatie niet slechts wekelijk in de kerk als ze mooie liederen zingen met handen in de lucht en hart vol overgave, maar dat die overgave en hart vol voor God in de dagelijkse zaken zou doorklinken. Dat wat we als christenen doen niet een zondag ritueel wordt, maar een dagelijks gebeuren niet als ritueel, maar vanuit die innige relatie met God en anderen daarin gaan betrekken. Persoonlijk anderen vertellen, benaderen, opzoeken op de plek waar we zijn. Gewoon doen wat Christus deed. Onderweg zijn. Gewoon op de plek waar we zijn uitdelen. Ons huis, ons werk, op school, in de supermarkt, in de buurt,… van daaruit mensen meenemen, bewegen om met ons in gemeenschap te zijn. In relatie te komen met ons en met God. Dat is kerkzijn volgens mij. Dat we daarbij een gebouw hebben en wekelijks samenkomen iss erg mooi en ook belangrijk. Maar zou dat niet een moment van feest moeten zijn? Waar we samen komen om bemoedigd te worden en opgebouwd? Waar iedereen zich welkom zou mogen volen en niet slechts de standaard kerkganger?
Want is kerkzijn niet veelal verworden tot een samenkomst van gelovigen die zelfs voor diee gelovigen veelal zelf saai is en waar men op de klok kijkt of de preek niet te lang is . of er niet te veel liedjes worden gezongen of te uitbundig of juist niet uitbundig genoeg? Is het niet zo dat we het doen vanuit traditie, of gewoonte? En kijken we daarbij niet ook naar wie de voorganger is en de soort muziek die gemaakt word en of dit bij ons past?
Kerkzijn gaat allemaal niet over ons! Het gaat om God en Zijn Liefde, Zijn Waarheid, Zijn Geest.
Tozer zegt (vrij vertaald):
Het enige waar het in de Kerk om zou moeten gaan is de kracht van Gods Geest, maar tegenwoordig lijkt het in de evangelische kerk nog voornamelijk te gaan over de kracht van de mens, maar God doet Zijn werk door de heilige Geest, terwijl leiders in de kerk veelal willen laten zien welk een kracht ze hebben ontwikkeld door training en intellect. Persoonlijkheid van mensen heeft plaatsgemaakt voor de goddelijke inspiratie. -Tozer.
Ik geloof dat Tozer het hier bij het juist eind heeft. Het gaat niet om ons en niet wat wij vinden, maar om Hem en waar vinden we hem? Ik geloof in relatie met Hem en we kunnen hem vinden in de ontmoeting met ander. God maakt zich bekent als we uitstappen de wereld in , wanneer we gaan doen waartoe we geroepen zijn.
Veel mensen roepen dat ze niet weten waartoe God hen geroepen heeft. Ik ben er van overtuigd dat ze het wel in zekere zij weten maar dat ze op zoek zijn naar een kant en klaar antwoord. En dat ze juist omdat ze deze niet ontvangen ook die omgang met God op die wijze ook niet zullen ervaren. Dus ook die vorm ban gemeenschap niet. Het gaat namelijk niet om specifieke roeping an sich. Het gaat er om dat we bereid zijn uit te stappen waar we vanuit onze dagelijks omgang met Hem terecht komen. Niet onvoorbereid. Maar vanuit relatie met \hem, zoekende te doen waar we geroepen zijn en tot die die tijd te doen wat ons hand ons te doen geeft. Simpel Hem te dienen. Onze harten en deuren te openen voor een ieder die hem nodig heeft. In de kerk? Jazeker, maar ook thuis. Dat is ook kerk, samenzijn. Delen van je maaltijden met hen die honger hebben. Met hen die hongeren naar het evangelie, of misschien dat niet eens, maar hongeren naar relatie met jou als persoon en van daaruit misschien iets mogen proeven van wie jouw God is.
de ontmoeting! 